As diferenzas salariais dos docentes nas distintas comunidades autónomas seguen superando os 526 euros de media, e chegan a 690 euros no caso dos profesores técnicos de Formación Profesional (PTFP), segundo un estudo do Sector de Ensino de UGT Servizos Públicos. Este cálculo só ten en conta as retribucións iniciais, e non as derivadas da antigüidade, a función desempeñada ou a existencia nalgunhas CC. AA. dunha carreira horizontal.
Os docentes mellor remunerados continúan sendo os de Euskadi, seguidos dos de Castela-A Mancha e Cantabria. Pola contra, os salarios máis baixos corresponden aos de Aragón –mesmo aplicando a subida do 2,5% prevista para marzo-, Cataluña- que tampouco materializou esa subida-, Estremadura e Comunidade Valenciana. O caso destas CC. AA. situadas na parte máis baixa da táboa salarial pon de manifesto a necesidade urxente dunha regularización que solucione o desequilibrio retributivo arrastrado desde hai anos.
Para 2023, as retribucións docentes anotan a subida do 2,5% contemplada nos Orzamentos Xerais do Estado (PGE) e as previstas nas leis de orzamentos xerais de cada unha das CC. AA., así como a subida aplicada en 2022 froito da firma do Acordo marco para a Administración do século XXI, subscrito en outubro de 2022 entre o Goberno, UGT e outros sindicatos, que prevé entre 2022 e 2024 unha subida mínima do 8% e unha máxima do 9,5%. Con todo, algunhas comunidades autónomas aínda non aplicaron a subida correspondente.
Para UGT, resulta urxente equilibrar estas diferenzas salariais entre territorios, posto que un mesmo desempeño profesional debe ir acompañado das mesmas ou similares retribucións, tendo en conta do carácter estatal dos corpos docentes.
Comunidades cun elevado custo de vida, como pode ser o caso de Cataluña, contan cun dos salarios docentes máis devaluados como consecuencia da falta de aprobación dos seus orzamentos, ao contrario que Madrid, que si previu aplicar a subida aprobada nos PGE. Isto supón que unha mestra ou un mestre de Primaria cobre en Cataluña ao redor de 450 euros menos (uns 400 coa subida incluída), uns 570 euros no caso dunha profesora ou profesor de Secundaria ou case 700 euros se imparten Formación Profesional (uns 505 euros e 525 euros, respectivamente, unha vez aplíquese a subida), que un docente de Euskadi.
As nóminas dos docentes das cidades autónomas de Ceuta e Melilla, así como as relativas aos de Canarias e Illas Baleares, son significativamente superiores, e non comparables en conceptos comúns ás do resto de comunidades, por canto engaden o complemento de residencia, dada a súa peculiaridade xeográfica. Este complemento supón en 2023 un aumento de 762 euros nas retribucións dos mestres e profesores técnicos de FP de Ceuta e Melilla, e de 1.023 nas dos de Secundaria.
A evolución dos salarios caracterizouse nos últimos 12 anos pola progresiva perda de poder adquisitivo das e os docentes, froito dos recortes, a conxelación salarial e a parálise orzamentaria. Esa tendencia rompeu en 2019 co incremento retributivo derivado da firma do Acordo para a mellora do emprego público, subscrito por UGT, que permitiu un incremento retributivo do 2,25% fixo, máis un 0,25% adicional, e ao que se engadiron a subida do 0,9% en 2021 e o incremento do 2% previsto para 2022. A iso hai que engadir que o Acordo marco para a Administración do século XXI asinado en outubro de 2022 prevé ata 2024 unha subida entre un 8% mínimo e un 9,5 máximo, repartido entre un 1,5% adicional con efecto 1 de xaneiro de 2022, un fixo de 2,5% cun 1% adicional durante 2023 e un 2% fixo, máis un 0,5% adicional, en 2024.
A xuízo de UGT, é imprescindible incentivar ás e os docentes para validar e recoñecer a súa profesión e poder recuperar o poder adquisitivo perdido na última década. Máis aínda se se teñen en conta o aumento e a diversificación na carga de responsabilidades que tivo este colectivo como consecuencia da pandemia de COVID-19.
O noso sindicato seguirá insistindo na necesidade de coidar aos nosos docentes para mellorar a calidade da educación, e non cabe dúbida de que unha forma de facelo é impulsar a motivación e o recoñecemento ofrecendo un salario en consonancia coa responsabilidade e dedicación asumidas. Por iso, esiximos ao Goberno e ás Administracións autonómicas a recuperación do poder adquisitivo dos salarios docentes e un maior equilibrio entre as retribucións dos territorios, así como a reversión dos recortes educativos, a redución do horario lectivo do profesorado e a implantación dunha promoción profesional adecuada, tanto no que incumbe ás retribucións como aos requisitos para o seu desenvolvemento e recoñecemento.
UGT considera que é difícil querer reter ao profesorado e facer atractiva unha profesión con tantos labores e tal carga de compromisos e responsabilidades se non existe ao mesmo tempo unha correlación e un recoñecemento coas retribucións que os docentes perciben. Se queremos as e os mellores docentes, para o noso alumnado e para o noso país, necesitamos que mestras e mestres, profesoras e profesores, reciban un salario acorde á súa formación continua, a súa dedicación e a súa responsabilidade na tarefa de educar aos futuros cidadáns da nosa sociedade.
